Նոբելիումը սինթետիկ քիմիական տարր է No խորհրդանիշով և 102 ատոմային համարով: Այն անվանվել է ի պատիվ դինամիտի գյուտարար և գիտության բարերար Ալֆրեդ Նոբելի: Ռադիոակտիվ մետաղ է, այն տասներորդ տրանսուրանային տարրն է և ակտինիդների շարքի նախավերջին անդամն է։
Ինչում է օգտագործվում նոբելիումը:
Նոբելիումը չունի կիրառություն արտաքին հետազոտություններից: Նոբելիումը հայտնի կենսաբանական դեր չունի: Այն թունավոր է իր ռադիոակտիվության պատճառով: Նոբելիումը ստացվում է ցիկլոտրոն կոչվող սարքում կուրիումը ածխածնով ռմբակոծելով:
Որտե՞ղ է բնականաբար հայտնաբերված նոբելիումը:
Աղբյուր. Նոբելիումը սինթետիկ տարր է և բնականում չի հայտնաբերվել: Նոբելիումը ստեղծվել է միջուկային ռմբակոծության արդյունքում և արտադրվել է միայն փոքր քանակությամբ: Նոբելիում կարելի է արտադրել՝ ածխածնի 12 իոններով կալիֆոռնիում-249 թիրախը ճառագայթելով։
Ե՞րբ և որտեղ է հայտնաբերվել նոբելիումը:
Բառի ծագումը. Նոբելիումը անվանվել է դինամիտի գյուտարար Ալֆրեդ Նոբելի պատվին: Բացահայտում. Տարրը պաշտոնապես հայտնաբերվել է 1958 թվականի ապրիլի ապրիլի Բերկլիում, Կալիֆորնիա, Ալբերտ Գիորսոյի, Գլեն Սիբորգի, Տորբորն Սիկելանդի և Ջոն Ռ. Ուոլթոնի կողմից:
Ինչպե՞ս առաջացավ նոբելիումը:
Նոբելիումն ի սկզբանե սինթեզվել է 1957 թվականին Շվեդիայի Ստոկհլոմ քաղաքի Նոբելյան ֆիզիկայի ինստիտուտի թիմի կողմից: Նրանք այս տարրի իզոտոպը ստեղծեցին՝ ռմբակոծելով կուրիում-244-ը ածխածնի-13 իոններով ցիկլոտրոնում:. Նրանց ստեղծած իզոտոպը կարճատև էր. այն ուներ կիսատ-կյանքը ընդամենը 10 րոպե է։